![]()
Fulya KILIÇLI
fulyakilicli@gmail.com
Cemre ve Nevruz Nedir?
26/03/2014
Cemre; ilkbaharın başlangıcında
yedişer gün arayla önce hava sonra su ve toprakta
oluştuğuna inanılan sıcaklık
artışıdır. Düşen her cemre ile havanın ısınacağının, soğuk günlerin
geride kalacağının artık bahar geleceğinin müjdesini alırız. Hiç unutmam çocukken annemler konuşmalarında “Bugün ilk cemre düştü” dediklerinde
gerçekten düşen bir şey olduğuna inanırdım. Sonradan öğrendim ki somut anlamda (gözle
görülür, elle tutulur) düşen bir şey yokmuş sadece havadaki sıcaklık artışının
halk arasında dile getirilme şekliymiş. Ben
kış mevsimini çok severim ama başta annem olmak üzere çevremdeki çoğu insan bahar
ve yaz aylarını sevdikleri için havaların ısınmasını dört gözle beklerler.
Özellikle annem cemrelerin ne zaman düşeceğini hep merak eder. Çünkü kış kara
yüzü ile fakir fukaranın olduğu kadar yaşlıların da korkulu rüyasıdır. Haksız
da sayılmazlar yazın yakacak derdi olmadığı gibi güneşli havaların depresyon
riskini bile azalttığı uzmanlar tarafından dile getirilmektedir. Cemreler düşüp
bahar müjdelenince yavaş yavaş havalar da ısınınca insanın içini tatlı bir
mutluluk ve huzur kaplar. Bahardan,
güzel havalardan söz edince aklıma Orhan Veli’nin “Güzel Havalar” şiiri geldi. Doğa yeniden uyanırken bizlerde tam
tersi bir yorgunluk ve uyuşukluk içerisine gireriz. Belki de bu ruh halini
kendimiz isteriz. Çünkü yapmak istemediğimiz, içimizden gelmeyen şeyler için
bahanemiz hazırdır. “Üzerimde bahar yorgunluğu var”. Ne güzel bir bahane. Aynen bizim
gençlik yıllarımızda baharı bahane ederek ders çalışmak istemeyişimiz gibi. İşte o
yıllarda ağzımızdan hiç düşürmediğimiz bu şiiri, bahar yorgunluğunu bahane
ederek iş yapmak istemeyen herkese hediye ediyorum.
Güzel Havalar Beni bu güzel havalar mahvetti, Böyle havada istifa ettim Evkaftaki memuriyetimden. Tütüne böyle havada alıştım, Böyle havada aşık oldum; Eve ekmekle tuz götürmeyi Böyle havalarda unuttum; Şiir yazma hastalığım Hep böyle havalarda nüksetti; Beni bu güzel havalar mahvetti.
Nevruz;
Orta Asya'dan Balkanlar’a kadar geniş bir bölgede Türk kavimleri ve toplulukları tarafından, M.Ö. 8.
yüzyıldan günümüze kadar her yıl (21 Mart'ta) doğa ve çevrenin uyanışı,
baharın gelişi ile kutlanan bir bayramdır. Nev(yeni) ve ruz(gün) kelimelerinin
birleşmesinden meydana gelen ve yeni gün anlamına gelen Nevruz; ülkemizde bir gelenek, Türk Cumhuriyetleri'nde ise resmi bayram
olarak kutlanırken, 1995 yılından itibaren bizde de Bayram olarak kutlanmaya başlamıştır. Nevruzla birlikte havalar
ısınmaya, karlar erimeye, ağaçlar çiçeklenmeye, toprak yeşermeye, göçmen kuşlar
yuvalarına dönmeye başlar. Tarihçilerin bildirdiklerine göre;
Osmanlı döneminde halk nevruzda kırlara çıkar, 41 çeşit ot toplayıp bunları
kaynatır içermiş. Eczacılar "nevruziye" denilen bir macun
yapar, yapılan o macunu hem satar hem de semtin varlıklı kişilerine göndererek
bahşiş alırlarmış. Ayrıca sofrada yedi çeşit yiyecek bulunurmuş. Sarayda nevruz
kutlama geleneği daha görkemli geçermiş. Vezir-i Azamlar, Sultana "Hediyye-i
Nevruziye"ler sunarlarmış. Hekim başları yaptıkları "Nevruziye"
macununu Sultana sunar ve karşılığında kürk giyerlermiş. Bu gelenek Nevruz adıyla
anılmasa da bugün hala Manisa Mesir Macunu Bayramı ile
sürmektedir. |
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
Ne Ekersek Onu Biçeriz - 08/11/2014 |
Ne Ekersek Onu Biçeriz |
Cumhuriyet Bayramı ve Bir Anı - 29/10/2014 |
Cumhuriyet Bayramı ve Bir Anı |
Kurban Bayramınız Kutlu Olsun - 04/10/2014 |
Kurban Bayramınız Kutlu Olsun |
Öğrencilerimizin Dikkatine - 26/09/2014 |
Öğrencilerimizin Dikkatine |
Keçiboynuzunun Sağlık Açısından Önemi - 06/09/2014 |
Keçiboynuzunun Sağlık Açısından Önemi |
30 Ağustos Zafer Bayramı - 30/08/2014 |
30 Ağustos Zafer Bayramı |
Yazım Hataları - 21/08/2014 |
Yazım Hataları |
Bayramınız Kutlu Olsun - 28/07/2014 |
Bayramınız Kutlu Olsun |
Kadir Gecesi - 23/07/2014 |
Kadir Gecesi |
![]() |